Case: Hoe VVV Schiermonnikoog financieel onafhankelijk werd van subsidies
Schiermonnikoog is bij uitstek een toeristische bestemming, dus heb je een sterk en dynamisch informatiecentrum nodig met als kerntaken ‘gastheerschap’ en ‘promotie’ van het eiland. Op Schiermonnikoog is dat de VVV (sinds 1899). Het VVV-merk wordt gezien als ‘ouderwets solide’. Maar het label is van minder belang, het gaat erom dat je als DMO (Destination Management Organisation) een actieve toeristische organisatie opzet die zowel gasten als lokale ondernemers aan zich weet te binden én financieel in staat is de eigen broek op te houden. Op Schiermonnikoog is dat gelukt, maar dat heeft wel wat voeten in de aarde gehad. Daar vertelt VVV-directeur Joke Eijer je graag meer over.
Een eigen inkomstenstroom, een utopie of een realistische mogelijkheid?
Ooit hadden de VVV’s in Nederland een duidelijk eigen verdienmodel: een papieren gids met accommodaties en activiteiten. Gasten zochten zelf de VVV’s op en die verleenden hun (boekings)diensten tegen een provisie en konden daar goed van bestaan.
Met de komst van internet verloren DMO’s in een korte periode hun ‘bijna monopolie’ met betrekking tot het bezit van informatie over hun stad of regio. Informatie werd gratis beschikbaar voor iedereen. De traditionele inkomstenstroom van VVV’s viel weg. Wat vaak overbleef als financiering voor een lokale DMO was subsidie vanuit bijv. de gemeente, maar deze subsidiestromen zijn te beperkt en niet langdurig verzekerd.
Voor veel DMO’s braken moeilijke tijden aan. Hun markt werd overgenomen door grote platforms als Booking.com, AirBnB of Tours & Tickets, waarbij de inkomsten wegvloeiden naar verre hoofdkantoren in plaats van naar de lokale economie.
Een aantal DMO’s slaagden er wel in te floreren. Deels omdat ze in toeristisch ‘sterke’ regio’s of plaatsen zaten of een grotere schaal hadden, maar met name omdat ze goed inspeelden op de mogelijkheden die het internet bood (online informatie en online boeken). Hiervoor waren investeringen nodig, die zich weer vertaalden in inkomsten met een positieve vicieuze cirkel naar boven tot gevolg. Het kan dus wel!
Hoe vond VVV Schiermonnikoog haar groeipad weer terug?
Onze VVV is erin geslaagd diverse eigen inkomstenbronnen op te bouwen. Hierdoor financieren we onze kerntaken promotie en gastheerschap deels zelf en kunnen we het beroep op financiële bijdragen door lokale ondernemers en de gemeente beperken. Onze eigen inkomsten investeren we ook grotendeels weer in onze lokale economie.
Waaruit bestaan de eigen inkomsten van VVV Schiermonnikoog?
Lokale ondernemers betalen jaarlijks een promotiebijdrage. Daarnaast geeft de VVV enkele bladen uit die advertentie inkomsten opleveren en exploiteert de VVV een eigen winkel.
Het leeuwendeel van de inkomsten bestaat sinds enkele jaren uit provisies verbonden aan online boekingen van vakantie-accommodaties en excursie-tickets.
De enorme groei van deze provisie inkomsten in de laatste jaren heeft de expansie van onze VVV mogelijk gemaakt. Onze VVV kon daardoor haar toegevoegde waarde tonen aan gasten en ondernemers en een eigen onafhankelijke koers varen.
Het dal was eerst ‘diep’, hoe klim je eruit?
Lang was onze VVV ‘niet bij de tijd’. Rond 2014 dreigde een eind aan haar bestaan te komen. De VVV speelde nauwelijks in op de komst van het internet. De VVV-website was te beperkt en online boekingsmogelijkheden ontbraken. Te lang vertrouwden we op de waarde van de traditionele papieren gids. Het gevolg was een gestage daling van de inkomsten en een verlies van vertrouwen in ons bij de lokale ondernemers en de gemeente. Ons traditionele marktaandeel met betrekking tot accommodatieboekingen en excursies werd ingenomen door nieuwkomers van wal met hun moderne online platforms.
"Te lang vertrouwden we op de waarde van de traditionele papieren gids."
Wat aan de late kant heeft VVV Schiermonnikoog een inhaalrace ingezet. In 2014 werd het roer omgegooid. Op basis van een nieuw plan werd vers kapitaal opgehaald bij ondernemers en gemeente. De eerste grote investering werd gedaan in een uitgebreide up-to-date website samen met marketing uitgaven om een sterke SEO-positie te verkrijgen. Doel was ‘de’ centrale website te worden voor het eigen marketinggebied.
Aan de nieuwe website werd meteen een boekingsmodule gekoppeld voor het online boeken van vakantie accommodaties (huizen en hotels) en excursies. Vanuit een kleine verhuurbasis en een kleine inkomstenstroom uit boekingsprovisies is dit sinds 2014 elk jaar uitgebouwd. Daarnaast zijn we online excursies aan gaan bieden. Dit doen we met dezelfde boekingssoftware.
Momenteel beschikken we over circa 350 boekbare vakantie accommodaties en realiseren we meer dan 4.500 boekingen per jaar. Deze aantallen groeien ieder jaar, hierdoor bestaat nu bijna 60% van onze inkomsten uit boekingsprovisies.
Wat heb je nodig om een boekingsactiviteit op te bouwen?
Doorzettingsvermogen, investeringen (ook hier gaat de ‘cost voor de baet’) en een ferme blik op de middellange termijn. Vaak begin je vanuit een achterstandsituatie op de grote concurrerende platforms. Neem dus de tijd.
- Een goede website met daaraan gekoppeld ‘state of the art’ boekingssoftware die zich kwalitatief kan meten met platforms als AirBnB en Booking.com.
- Een boekingsdeks met 1 of 2 ‘dedicated’ medewerkers voor het verlenen van service en het werven van verhuuraccommodaties.
- Koppelingen tussen jouw boekingssoftware en de boekingssoftware die ondernemers in jouw regio al gebruiken. Zo kun je snel een aanbod van beschikbare accommodaties opbouwen en kom je uit het startblok.
Het daarbij aanbieden van online boekbare excursies in jouw regio is ‘nice to have’. Dit genereert meer inkomsten en levert ook meer binding op met jouw ondernemers en je gasten. Het is belangrijk dat jouw boekingssoftware ook deze functionaliteit heeft.
Hoe Travelbase een boost gaf aan onze boekingen
In 2014 voegde onze VVV een onlineboekingssoftwarepakket toe aan haar website. Daarmee was de basis gelegd en konden we de boekingsactiviteit gaan opbouwen. Na een periode van jaren bleek dit pakket aan vernieuwing toe.
Na een grondige marktverkenning zijn we in 2021 overgeschakeld op de boekingssoftware van Travelbase. Dit in nauwe samenwerking met enkele andere eiland VVV’s die een sterke positie hebben op het gebied van accommodatieboekingen. Travelbase voorziet heel goed in onze behoefte. De software is heel intuïtief voor de gebruiker, zowel de gast als de verhuurder. Het pakket heeft een moderne uitstraling en de functionaliteit is zeer uitgebreid. Het is bijvoorbeeld geschikt voor verhuurperiodes van zowel weekenden en midweken, maar ook op dagbasis of elke gewenste andere periode. De software is afgestemd op een heel breed pakket aan verhuurders: van hotels tot vakantiehuizen en complexen tot groepsaccommodaties of eenvoudige kampeerplekken. Elke verhuurder heeft een eigen inlog en kan zelf content, beschikbaarheid en prijzen aanpassen. Hierbij behouden wij als VVV de eindcontrole.
In financieel opzicht is Travelbase voor ons heel transparant. Na een kleine investering bij de opstart voor o.a. het doorvoeren van onze huisstijl, betalen we een vast bedrag per gerealiseerde boeking. 'No cure no pay’ dus. Heel prettig.
Sinds 2014 werken we hard om ons aandeel op de boekingsmarkt terug te winnen. Na een forse inspanning heeft Travelbase vanaf 2021 voor een extra sterke groeispurt van onze boekingsactiviteiten gezorgd. Als organisatie staan we weer stevig in onze markt en de groeiende inkomsten uit Travelbase zorgen ervoor dat we ook ieder jaar weer meer kunnen betekenen voor onze gasten en lokale ondernemers.
Niet alleen Schiermonnikoog ging de strijd aan met de boekingsreuzen, meer eiland VVV's gooiden het roer om en gingen aan de slag met Travelbase. Wil jij ook groeien met dit krachtige en veelzijdige boekingssysteem? Vraag dan snel een demo aan.
Ik hoop dat jij ook de eigen inkomsten van je organisatie met boekingen kunt verhogen.
Met vriendelijke groet,
Joke Eijer
Directeur VVV Schiermonnikoog